Esma Recepova Kimdir?
1943 yılında Makedonya’ nın başkenti Üsküp’ te çok kültürlü bir ailede dünyaya gelmiştir. Roman müziğinin en önemli isimlerinden şarkıcı ve söz yazarı Esma Recepova, sanatçı kimliğinin yanı sıra özellikle Romanlara yönelik ırkçılığa karşı kampanyalara önderlik etti. Recepova;Romanların Divası ya da &Makedonya’nın Kraliçesi lakabı ile de tanınıyordu.
Esma Recepova Romanların ünlü şarkısı olarak bilinen “Đjelem đjelem/ Gidelim” adlı şarkıyı derleyerek müzik dünyasına tekrar kazandırmıştır. Şarkı, yüzlerce Roman grubu ve topluluğu tarafından temelde Jarko Jovonovic sözleriyle yorumlanmış, çeşitlenmiş ve
sınırlar aşmıştır. Şarkı bir yerinde “… mutlu Romanlar bile tanıdım …” der ve bu kelimeler şarkının da özetidir. Hitler’ in katlettiği 250 binden fazla Roman için yakılmış, onların çektiği acıları anlatan bir ağıttır. Şarkıyı dinlerken milliyetçiliğe ve soykırıma bir kez
daha lanet okursunuz. (Yeşil Gazete, Ercüman Gürçay)
Bu şarkı 1971 yılında ilk kez Londra’ da toplanan Dünya Roman Kongresi’ nde (1050’de Hindistan’ dan yola çıkıp dünyanın dört bir tarafına yayılmış olan) Romanların resmi ulusal marşı olarak kabul edilir. Bu şarkı aynı zamanda topraksızlığa ve yolculuğa dair bir çağrıdır, övgüdür. Bu şarkıda Recepova bütün dünyanın ‘ötekilerine’ Romanlara seslenir: “…benimle gelin tüm dünyadan çingene kardeşlerim/ yollar hep açık çingeneler için/şimdi zamanıdır, çingenelerin yükselişinin/ eğer harekete geçersek, başarırız/ ah çingeneler, ah kardeşlerim…”
( Yeşil Gazete, Ercüman Gürçay)
Roman dilinde şarkılar söyleyen ilk Roman kadın ünvanını da taşıyan Recepova, Roman dilinin, Roman müziğinin ve kültürünün tüm dünyaya tanıtılması konusunda öncülük etmiştir.
Esma Recepova 11 Aralık 2016 yılında Üsküp’te vefat etmiştir.