Cezalandırılmak İstenen Adalet Arayışı!
Duruşma Notları:
Roman Bayır ailesi üyeleri 31 Mayıs 2022 tarihinde İstanbul’da katıldıkları bir düğünde gözaltına alındı. Aile, Ataşehir Mustafa Kemal Polis Merkezi’nde işkenceye uğradıklarını, Roman kimlikleri nedeniyle ırkçılığa maruz kaldıklarını belirterek darp raporu aldı ve kolluk görevlileri hakkında suç duyurusunda bulundu. Kolluk görevlileri hakkındaki iddianame henüz hazırlanmadı; fakat İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, hazırladığı iddianame ile aile hakkında “Hakaret, görevi yaptırmamak için direnme” iddialarıyla ceza isteminde bulundu. Davanın ilk duruşması 17 Ocak saat 09.55’te İstanbul Anadolu 31. Asliye Ceza Mahkemesi görüldü.
Romani Godi(Roman Hafıza Çalışmaları Derneği) ve ERRC(Avrupa Roman Hakları Merkezi) sürecin takip olmaya devam etmekle beraber ilk duruşmaya 12 avukat aile adına yer aldı.
Romani Godi(Roman Hafıza Çalışmaları Derneği)’den, Eşit Haklar İçin İzleme Derneği’nden, Özgürlükçü Hukukçular Derneği’nde temsilciler ve aile yakınları duruşmada hazır bulundu.
Bayır ailesi; kendilerine yöneltilen suçlamaları ret ettiklerini, polislere hiçbir şekilde direnmediklerini ve hakaret etmediklerini, aksine polisler tarafından defalarca kez hakaret edildiğini ve Resul Bayırın karakoldan çıkarken yere itilerek yüz üstü darp edildiğini ifade etti. Resul Bayır ifadesinde müşteki polis tarafından “Size kim olduğumu göstereceğim. Sizin Allah’ınız yok, Romansınız, Esmer vatandaşsınız, Alevisiniz, Çingenesiniz” dendiğini belirtti.
Bayır ailesi müdafileri; olayların başlangıç nedeni olan düğün için aşırı gürültü şikayeti ilgili iddialar hakkında yazılı bir ihbar yok, kayıtlara geçmiş bir kayıt olmadığı ve polislerin olay yerinde ne görev yaptıklarının belli olmadığını aktardı.
Müdafiler soruşturma dosyasındaki eksikliklere ve hukuka aykırılıklara dikkat çekerek “Deliller eksiksiz olarak toplansaydı müvekkillerimiz mağdur sıfatıyla burada olacaklardığıını vurgulayarak ayrımcılık yasağının ihlal edildiğini ifade ettiler. Ve bu durumun bir zihniyet meselesi olduğunu; benzer olaylarda olduğu gibi polisler işkence iddialarını çürütmek amacıyla asılsız suç isnatlarında bulunulduğunu aktardı.
Hakim tarafından avukatların savunmalarını SEGBİS sisteminin kurulmaması nedeniyle kısa tutmaları talep edildi ve duruşmaya yoğun katılım nedeniyle sonraki duruşmada SEGBİS sisteminin hazır edileceği belirtildi. Polislerin duruşmaya zorla getirilmesine karar verildi.
Bir sonraki duruşma 7 Haziran 2023 saat 10:00a bırakıldı.
Romani Godi; yaşanan olayın tekil bir örnek olmadığını sadece görünür halen gelen ve adalet arayışı örneği olan bir vaka olduğunu vurguluyor. Roman mahallelerinin ve Roman kimliğinin krimilize edildiğini ve bu sayede yaşanan onlarca hak ihlallerinin, ırkçı uygulamanın görünmez kılındığını belirtti.
Duruşma önce Romani Godi(Roman Hafıza Çalışmaları Derneği) çağrıcı olduğu dayanışma metinine 30 sivil toplum örgütü imzacı olmuştu.
Sivil toplum örgütlerinin dayanışma metni ve imzacı Örgütler:
Adalet Arayışı Suç Değildir!
31 Mayıs 2022 tarihinde İstanbul, Ataşehir ilçesi Mustafa Kemal Paşa Mahallesi’nde; Resul Bayır katıldığı düğünde, saat 19.30’da düğünü dağıtmak isteyen kolluk kuvvetleri tarafından hukuki bir dayanak olmaksızın polislere karşı çıktığı iddiasıyla gözaltına alındı. Ardından götürüldüğü Ataşehir Mustafa Kemal Polis Merkezi(Kalekol)’nda Resul Bayır aile üyeleriyle beraber işkence ve Roman kimliklerine dönük üzerinden ırkçılığa maruz kalmaları sebebiyle şikayetçi oldular.
Kolluk kuvvetlerinin ”balkondan düştüler” ve ”kendi aralarında kavga ettiler” gibi söylemlerle işkence iddialarının üzerini kapatmaya çalışmasına karşın adalet arayışından vazgeçmeyen Bayır ailesi misilleme davası açıldı.
İşkenceye, antigypyisizme ve ırkçı söylemlere maruz bırakıldıklarını belirterek şikayetçi olan Bayır ailesinin şikayetleriyle ilgili kolluk görevlileri hakkında iddianame hazırlanmamış iken savcılık “Hakaret, görevi yaptırmamak için direnme’ iddialarıyla adalet arayışındaki Roman aile hakkında ceza isteminde bulunarak mağdur aileyi sanık durumuna getirdi.
Dezavantajlı grupların ağır insan hakları ihlallerine karşı baskı altında hissetmelerine neden olabilecek uygulamalar kaygı vericidir.
Derin yoksulluk ve antigypyiszm kıskancında, adalet arayışındaki Bayır ailesi özelinde Roman toplumunun hedef alındığı yargılamaya karşı aşağıda imzası olan sivil toplum örgütleri olarak Bayır ailesiyle dayanışma içerisindeyiz.
-Bayır ailesine dönük yargılamada ve ailenin suç duyurusu sürecindeki soruşturmada yargı bağımsızlığı güvence altına alınmasına,
-Ağır insan hakları ihlallerinden olan işkence suçuna karşı tolerans gösterilmemeli; özellikle kapalı kurumlardaki işkence ve kötü muamele iddiaları etkin şekilde araştırılmalı, önleyici çalışmalar yürütülmeli,
-Adalete erişimde dezavantajlı grupların yaşadığı engellemelerin ortadan kaldırılmasına, Antigypyisizmle ve ayrımcılıkla mücadelede etkin mekanizmaların oluşturulmasına,
-Mağdurların iyi olma halini korumaya yönelik iyileştirici ve güçlendirici mekanizmalar oluşturulmasına
dönük adımlar atılmasını için Adalet Bakanlığı’na, İçişleri Bakanlığı’na ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) sorumluluklarını hatırlatmaya yönelik çağrıda bulunuyoruz.
İmzacı Örgütler:
- Anadolu Yakası Romanları Kültür ve Yardımlaşma Derneği
- BoMoVu – Irkçılık Çalışma Grubu
- Dicle Görme Engelliler Derneği
- EÇSAV (ENGELLİ ÇALIŞANLARIN HAKLARINI SAVUNMA İZLEME VE GELİŞTİRME PLATFORMU)
- Engelsiz Bileşenler Federasyonu
- Eşit Haklar İçin İzleme Derneği
- Evrensel Görme Özürlüler Derneği
- Diyarbakır Barosu LGBTİ+ Hakları Komisyonu
- Hukukçu Dayanışması
- İnsan Hakları Derneği
- İstanbul Roman Hakları Federasyonu
- İZHALKDAN Halk oyunları Topluluğu(İznik)
- Jineps Gazetesi
- Kapadokya Kadın Dayanışma Derneği
- Lambdaistanbul LGBTİ+ Dayanışma Derneği
- Mersin Romanlar Sosyal Kültür ve Dayanışma Derneği
- Özgürlük için Hukukçular Derneği
- Özgürlük İçin Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi
- Romani Godi(Roman Hafıza Çalışmaları Derneği)
- Roman Hakları Derneği
- Roman Medya Haberleşme ve Dayanışma Derneği
- Rosa Kadın Derneği
- Samsun Roman Hakları Derneği
- Sivil Düşler Derneği
- Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD)
- TOCH (Toplumsal Cinsiyet ve Hukuk Çalışmaları )
- TÜKD MERSİN
- Yaşam Bellek Özgürlük Derneği
- Yurttaş Girisimi
- Yurttaşlık Derneği
