”Mahalle Bizim, Meclis Sizin” Bilgi Notu Yayınlandı!
2022 yılında TBMM’deki çalışmalarda Romanların sorunlarının ne kadar yer aldığı ve Romanların yaşadığı sorunların TBMM’de ne kadar yer bulduğu sorularına bakmaya çalıştık.
Bilgi notunun tamamına ulaşmak için tıklayınız.
‘Mahalle Bizim, Meclis Sizin’ bilgi notunda şunlar öne çıktı:
Yüzyıllık cumhuriyet tarihinde Romanların temsil edilmesinin yedinci yılına girildi ama Romanların sorunları meclis gündemine giremedi!
Gündemde Romanlara yer yoktu!
- 600 milletvekilinden sadece 11 tanesi Romanlar hakkında cümle kurdu.
- 114 birleşim sadece 8 tanesinde Romanlarla ilgili birden fazla cümleden kuruldu.
- Mecliste milletvekilini bulunan 14 siyasi partiden sadece Cumhuriyet Halk Partisi ve Halkların Demokratik Partisi Romanlarla ilgili meclis çalışması yürüttü.
- Kemal Bülbül, Gülizar Biçer Karaca ve Özcan Purçu 2022 yılında Romanların sorunlarını dile getiren isimlerden oldu.
- Roman kadınların, çocukların, LGBTİ+’ların, engellilerin, gençlerin sorunların meclis gündeminde yer almadı.
Öne Çıkan Tespitler ;
- TBMM’de Romanların yaşadığı insan hakları ihlalleri yeterince yer almadı; eşitliğin sağlanmasına dönük somut adımlar atılmadı.
- Roman vekillerin partili kimlikleri; Romanların yaşadığı hakları ihlallerini etkin rol almalarını engelledi.
- Roman Strateji Eylem planına bütçe ayrılmaması; 2023 kanunda devam etti.
- Romanları da kapsayan yaygın ve derinleşen yoksullukla mücadele eden kalıcı yoksullukla mücadele çalışması yürütülmedi.
- Kesişimsel kimliklere sahip Roman kadınlar, Roman engelliler, Roman çocuklar, Roman LGBTİ+’lar, Roman gençler, Roman Aleviler, Roman hristiyanlar karar vericiler tarafından görmezden gelindi.
- 2022 yılında meclisten Romanların insan haklarına eşit erişimini güvence altına almaya dönük somut adımlar atılmadı.
- Mecliste ayrımcılıkla, nefret söylemiyle ve Antigypsyismle mücadeleye dönük herhangi bir çalışma yürütülmedi. Romanların ve Roman mahallelerin kriminalize edilmesi meclis gündeminde yer almadı. (Ör: Romanların medyada olumsuz temsili, Roman mahallelerine kolluk tarafından yapılan toplu baskınlar ve ev aramaları vb. konuları)
Öne Çıkan Öneriler;
- Mecliste ‘’Türkiye’deki Romanların sorunlarının araştırılması, Antigypsyismle mücadele ve Romanlara yönelik sosyal politikalar geliştirilmesi’’ amacıyla meclis araştırma komisyonu oluşturulmalı
- Irksal, inançsal, dinsel, cinsel, cinsiyet, mezhepsel veya farklı bir kimliksel aidiyet temelli ayrımcılıkla ve nefret söylemiyle mücadeleye dönük mevzuat hazırlanması ve Antigypsyism, antisemitizm gibi özgü ayrımcılık başlıklarına dönük düzenlemeler içermesi
- Güvenli barınma, sağlık hizmetlerine eşit erişim, yeterli gıdaya, temiz suya, nitelikli eğitime, istihdama gibi temel haklara ülke sınırları içerisinde yaşayan herkesin eşit erişim güvence altında alınmalı
- Irksal, inançsal, dinsel, cinsel, cinsiyet, mezhepsel temeller gözetilerek ayrıştırılmış veri paylaşımı politikasını benimsenmeli
- Bütçe kanununda dezavantajlı grupları gözeten ve ayrıştırılmış veriyi referans alan düzenlemeler içermeli
- Yaygın ve derin yoksullukla mücadele eden Romanları kapsayan yoksullukla etkin mücadeleyi amaçlayan kapsayıcı politikalar üretilmeli
- Karar alma mekanizmalarında Romanların temsil oranları artırmaya dönük çalışmalar yürütülmeli
- TBMM’de Roman kadınların, Roman LGBTİ+’ların, Roman engellilerin, Roman gençlerin, Roman Alevileri, Roman hristiyanların ve Roman gruplardan Domların, Lomların ve Abdalların temsiline dönük çalışmalar yürütülmeli
- Romanların yaşadığı sorunları sadece Roman temsilciler tarafından gündeme getirilmemeli,
- Kesişimsel ayrımcılık risk altındaki Roman kadınlar, Roman LGBTİ+’lar, Roman engelliler, Roman gençler, Roman Alevileri gözeten meclis çalışmaları gerçekleştirilmeli
- Roman milletvekilleri; Romanların insan haklarına erişimde yaşadığı sorunları gündeme getirirken siyasi parti kimliklerinden soyutlanmalı
”Mahalle Barvali, Peki meclis?”